Görev sırasında belirli araç sürücülerinin, halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartıyla trafik kısıtlama ve yasaklamalarına bağlı almamalarına geçiş üstünlüğü.denir.

A-GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE SAHİP ARAÇLAR

• Cankurtaran (Ambulans) cankurtaran gibi acil yaralı veya hasta taşıyan diğer araçlar

• itfaiye araçları.

• Sandık  veya suçluları takip eden veya genel güvenlik ve asayiş için olay

yerine giden zabıta araçları.

• Trafik güvenliğini koruma ve ya trafik kozasına el koyma amacıyla

olay veya kaza yerine giden trafik hizmetlerine ait araçlar.

• Yolun yapım ve bakın sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi çalışmalarında görevli araçlar,

• Sadece alarm sırasında almak üzere sivil savunma hizmetlerine ait araçlar.

• Hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar.

Ayırıcı İşaretler;

Cankurtaran araçlarında, trafik ve genel zabıtaya alı araçlarda mavi-kırmızı veya mavi, Karayolları Genel Müdürlüğünün sadece trafik hizmetlerine tahsis edilen araçlarında mavi, itfaiye ve sivil savunma araçlarında kırmızı renk ve ışık veren ve normal hava şartlarında 150 metreden görülebilen, dönerli ve aralıklı yanıp sönen lambalı cihazların bulunması gerekir.

Sesli uyarı işaretleri; en az  150 metre mesafeden duyulabilecek şekilde olan, canavar düdüğü, siren veya çan’dır. Sesler sivil savunma araçlarında aynı notadan, diğerlerinde değişik notalardan ses çıkarır şekilde olmalıdır.

Sarı renkli tepe lambası:

Karayolu yapısı ile kentsel alt yapının yapım, bakım onarım ve işletilmesi, karayolunun temizlenmesi işlerinde kullanılan araçlarla, kurtarıcı araçlara, ağırlık ve boyutları bakımından özel izinle karayoluna çıkan ve  eskortluk eden araçlarda bulunur. Ancak, bu ışık geçiş üstünlüğü hakkı vermez.

Bu ışıklar araçların kendilerini belli etmeleri, tehlikesizce sürülmeleri ve karayolunu kullananların uyarılması amacıyla kullanılır.

Bu araçların kesin mecburiyet olmadıkça, trafik akımının az olduğu yer, süre ve zamanlar içinde çalıştırılmasına özen gösterilmelidir.

B GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜNE .SAHİP ARAÇLARIN

SÜRÜLMESINE İLİŞKİN ESASLAR

• Bu  araçlar görev halinde iken geçiş üstünlüğüne sahiptirler, görev hali dışında, geçiş üstünlüğü hakkını kullanmaları yasaktır.

Görev sırasında geçiş üstünlüğü hakkını halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, ışıklı ve sesli uyarı  işaretlerini bir arada vermek şartıyla kollanabilirler

• Bu araçlar  hizmetin yerine getirilmesi sırasında, yönetmelik ve kanunlarda gösterilen trafik kısıtlamalarına ve yasaklarına bağlı değillerdir.

• Yaralı veya acil hasta taşıyan ve geçiş üstünlüğüne sahip oldukları ayrım işaretleri ile bilerlenmemiş cankurtaran dışındaki diğer araçlar bu hakkı kullanırken; gereksiz  olmamak şartıyla  kendilerini taşıt yolu üzerinde yer açılmasını sağlamak üzere, yeteri şekilde sesli ve ışıklı işaretlerini kullanarak, gerektiğinde el ve kol işareti vererek, karayolundan faydalanan diğer araçları uyararak bu hakkı kullanabilirler.

Bu hakkı gereksiz yere kullanan sürücülere Karayolları Trafik kanunu Hükümleri ve Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Bu araçların birbirleri ile kavşaklarda karşılaşma durumlarında ilk

geçiş hakkı şu sıraya göre kullanılır;

1- Cankurtaran

2- İtfaiye aracı.

3- Güvenlik ve asayişle ilgili görevli araçlar. (Zabıta araçları).

4- Trafik hizmetlerine  ait araçlar. (Trafik zabıta  Araçları

5- Kar ve buz mücadelesi çalışmalarında görevli araçlar.

6- Sivil savunma araçları. (Sadece alarm sırasında).

7- Koruma araçları ile korunan araçlar. (Görevin devamı süresince). Yazılış sırcısına göre kendinden bir önceki  araca yol vermek zorundadırlar.

C. GEÇİŞ  ÜSTÜNLÜĞÜ BULUNAN ARAÇLARA

YOL VERİLMESİ KURALLARI

Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alan diğer araç sürücüleri;

• Taşıt yolu üzerinde yer açmak,

• Gerekiyorsa durmak,

• Bu araçlar tarafından tamamen gerilinceye kadar beklemek. Zorundadırlar

Bir kavşakta iken böyle bir işaret alan araç sürücüleri;

• Derhal kavşağı boşaltmak,

• Gerekiyorsa emniyetli bir mesafe uzaklaştıktan sonra geçici engellemeyecek şekilde durmak,

• Bu araçlar tarafından tamamen geçilinceye kadar beklemek Zorundadırlar.

KONU 15  GELEN TRAFİKLE KARŞILAŞMADA GEÇİŞ KOLAYLIĞI SAĞLAMA KURALLARI

Araç sürücüleri;

İki yönlü trafiğin kullanıldığı yollarda karşı yönden gelen araçların hareketini zorlaştıran bir durum varsa;

• Geçişi kolaylaştırmak için yer ayırmak

• Aracını sağ kenara yanaştırmak.

• Gerekiyorsa sağa yanaşıp durmak.

Zorundadırlar.

Dağlık ve dik yokuşlu yollarda karşılaşma hallerinde, çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse güvenli Geçişi sağlamak üzere inen araçlar;

• Varsa önceden sığınma cebine girmek,

• Sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmak,

• Çıkan araçlar için manevra imkanının bulunmadığı açıkça anlaşılması hallerinde de geri giderek geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

Sürücülerin; iniş eğimli yollarda motorun çalışmasını durdurmaları, vitesi boşa almaları yasaktır. Bu tür yollarda,çıkılan vitesle inilmesi gerekir.

Düz eğimsiz dar taşıt yollarında trafik işaret levhalar’ var ise; Sürücüler, ‘önceliği olan yol” işaret levhası ile ‘karşıdan gelene yol ver işaret levhalarının anlamlarına göre hareket ederek dar taşıt yollarında birbirlerine geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

Düz eğimsiz, dar taşıt yollarında aksini gösteren bir trafik işareti yoksa;

Otomobil

Minibüs

Kamyonet

otobüs

Kamyon

Arazi taşıtı

Lastik tekerlekli traktör

iş makineleri

Motorsuz araçları sürenler yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş hakkı vermek suretiyle geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.